Karanlık evreni araştıran Öklid kozmik ışık sahneleri bulur kaydeden Katrina Miller
Geçen yaz fırlatılan bir Avrupa Uzay Ajansı teleskobu olan Euclid, Perşembe günü yayınlanan bir dizi çarpıcı görüntü ve ilk bilimsel sonuçlarla nihayet neler yapabileceğini gösterdi.
Teleskop, gökbilimcilerin evrenin en büyük iki gizemini çözmelerine yardımcı olacak: galaksileri bir arada tutan görünmez yapıştırıcı olan karanlık madde ve onları ayıran güç olan karanlık enerji.
CEA Paris-Saclay'den gökbilimci Jean-Charles Cuillandre, karanlık maddeye atıfta bulunarak, “Ne olduğunu anlamaya çalışmadan önce, nasıl davrandığını anlamalısınız” dedi.
Gizemli madde, yerçekimi merceklenmesi olarak bilinen bir etki olan ışığı büküyor ve bozuyor. Aşırı durumlarda, yerçekimsel merceklenme galaksilerin çarpık görünmesine neden olur ve hatta tek bir kaynağın ayna görüntülerini bile üretebilir.
Öklid bu etkiyi, 2,7 milyar ışıkyılı uzaklıktaki bir galaksi kümesi olan Abell 2390'ı gözlemlediğinde gözlemledi. Bu kümenin kütlesinin yüzde 90'ı karanlık maddedir.
Yerçekimi karanlık maddenin bir araya toplanmasına neden olur, ancak karanlık enerji bu etkiyi ortadan kaldırır. Evrendeki karanlık maddenin yoğunluğunu incelemek, gökbilimcilerin karanlık enerjinin evrenimizin yapısını nasıl etkilediğini anlamalarına yardımcı olacaktır.
Öklid'in uzmanlığı gökyüzünün geniş alanlarını çarpıcı ayrıntılarla yakalayabilmesidir. Beta Phoenicis gibi parlak yıldızların yakınında görünen galaksiler Dünya'daki bazı gözlemevleri tarafından görülemeyebilir, ancak Öklid'in keskin gözleri bunları çözebilir.
Teleskobun sensörleri onu bir tür ışık ağı haline getiriyor, dedi Dr. Cuillandre. “Her şeyi yakalıyor.”
Bir dizi makalede Öklid ekibi ayrıca yeni cüce galaksilerin, yıldız kümelerinin ve serbest yüzen gezegenlerin keşfini de bildirdi. Gökbilimciler, bunların misyonun temel hedeflerinin ötesine geçebileceğini gösterdiğini söylüyor.
NASA'nın Jet Propulsion Laboratuvarı'ndan görev üzerinde çalışan kozmolog Michael Seiffert, “Biz buna eski bilim diyoruz, Öklid'in de yapabildiği şeylere” dedi.
Teleskop, bu iki gökadayı 62 milyon ışıkyılı uzaklıkta birbirlerine sürtünerek dağınık kenarlar ve kuyruklar ortaya çıkarken yakaladı.
Bunun gibi etkileşimler yaygındır. “İzole bir galaksi bulmak çok nadirdir” dedi Dr. Cuillandre. “Bunu öğreniyoruz.”
Öklid, Dünya'dan 30 milyon ışıkyılı uzaklıktaki sarmal gökada NGC 6744'ün bu görüntüsünü yakaladı.
Sarmal bir galaksi döndükçe yıldızlararası gaz ve toz birleşerek, kolları boyunca yıldız oluşumunu teşvik eder. Bu görüntüdeki her bir tanecik sıcak, devasa bir bebek yıldızdır.
Komşu bir cüce galaksi, NGC 6744'ün kollarından birini kopardı. Galaksilerin bile yara izleri var diyor Dr. Cuillandre. Milyarlarca yıla yayılan bir şekilde, “Olanların izini koruyorlar” dedi.
Öklid ayrıca yıldız oluşum bölgesi olan Messier 78'e de odaklandı. Yakın kızılötesi görüşüyle teleskop, gaz ve toz bulutlarının arkasını görebilir ve içinde saklı parlak mavi, genç yıldızları ortaya çıkarabilir.
Yıldızlar, tıpkı Dünya'daki rüzgarın bulutlarımızı şekillendirmesi gibi, etraflarındaki tozu ve diğer malzemeleri oluşturan protonları ve nötronları püskürtürler.
Sonunda bu yıldızların etrafında boşluklar oluşur, ışıklarını yayar ve evrene yayılır.
En son görüntüler yalnızca bir gün boyunca yapılan gözlemlerden geliyor. Dr., “Henüz yolun başındayız” dedi. Seiffert.
Geçen yaz fırlatılan bir Avrupa Uzay Ajansı teleskobu olan Euclid, Perşembe günü yayınlanan bir dizi çarpıcı görüntü ve ilk bilimsel sonuçlarla nihayet neler yapabileceğini gösterdi.
Teleskop, gökbilimcilerin evrenin en büyük iki gizemini çözmelerine yardımcı olacak: galaksileri bir arada tutan görünmez yapıştırıcı olan karanlık madde ve onları ayıran güç olan karanlık enerji.
CEA Paris-Saclay'den gökbilimci Jean-Charles Cuillandre, karanlık maddeye atıfta bulunarak, “Ne olduğunu anlamaya çalışmadan önce, nasıl davrandığını anlamalısınız” dedi.
Gizemli madde, yerçekimi merceklenmesi olarak bilinen bir etki olan ışığı büküyor ve bozuyor. Aşırı durumlarda, yerçekimsel merceklenme galaksilerin çarpık görünmesine neden olur ve hatta tek bir kaynağın ayna görüntülerini bile üretebilir.
Öklid bu etkiyi, 2,7 milyar ışıkyılı uzaklıktaki bir galaksi kümesi olan Abell 2390'ı gözlemlediğinde gözlemledi. Bu kümenin kütlesinin yüzde 90'ı karanlık maddedir.
Yerçekimi karanlık maddenin bir araya toplanmasına neden olur, ancak karanlık enerji bu etkiyi ortadan kaldırır. Evrendeki karanlık maddenin yoğunluğunu incelemek, gökbilimcilerin karanlık enerjinin evrenimizin yapısını nasıl etkilediğini anlamalarına yardımcı olacaktır.
Öklid'in uzmanlığı gökyüzünün geniş alanlarını çarpıcı ayrıntılarla yakalayabilmesidir. Beta Phoenicis gibi parlak yıldızların yakınında görünen galaksiler Dünya'daki bazı gözlemevleri tarafından görülemeyebilir, ancak Öklid'in keskin gözleri bunları çözebilir.
Teleskobun sensörleri onu bir tür ışık ağı haline getiriyor, dedi Dr. Cuillandre. “Her şeyi yakalıyor.”
Bir dizi makalede Öklid ekibi ayrıca yeni cüce galaksilerin, yıldız kümelerinin ve serbest yüzen gezegenlerin keşfini de bildirdi. Gökbilimciler, bunların misyonun temel hedeflerinin ötesine geçebileceğini gösterdiğini söylüyor.
NASA'nın Jet Propulsion Laboratuvarı'ndan görev üzerinde çalışan kozmolog Michael Seiffert, “Biz buna eski bilim diyoruz, Öklid'in de yapabildiği şeylere” dedi.
Teleskop, bu iki gökadayı 62 milyon ışıkyılı uzaklıkta birbirlerine sürtünerek dağınık kenarlar ve kuyruklar ortaya çıkarken yakaladı.
Bunun gibi etkileşimler yaygındır. “İzole bir galaksi bulmak çok nadirdir” dedi Dr. Cuillandre. “Bunu öğreniyoruz.”
Öklid, Dünya'dan 30 milyon ışıkyılı uzaklıktaki sarmal gökada NGC 6744'ün bu görüntüsünü yakaladı.
Sarmal bir galaksi döndükçe yıldızlararası gaz ve toz birleşerek, kolları boyunca yıldız oluşumunu teşvik eder. Bu görüntüdeki her bir tanecik sıcak, devasa bir bebek yıldızdır.
Komşu bir cüce galaksi, NGC 6744'ün kollarından birini kopardı. Galaksilerin bile yara izleri var diyor Dr. Cuillandre. Milyarlarca yıla yayılan bir şekilde, “Olanların izini koruyorlar” dedi.
Öklid ayrıca yıldız oluşum bölgesi olan Messier 78'e de odaklandı. Yakın kızılötesi görüşüyle teleskop, gaz ve toz bulutlarının arkasını görebilir ve içinde saklı parlak mavi, genç yıldızları ortaya çıkarabilir.
Yıldızlar, tıpkı Dünya'daki rüzgarın bulutlarımızı şekillendirmesi gibi, etraflarındaki tozu ve diğer malzemeleri oluşturan protonları ve nötronları püskürtürler.
Sonunda bu yıldızların etrafında boşluklar oluşur, ışıklarını yayar ve evrene yayılır.
En son görüntüler yalnızca bir gün boyunca yapılan gözlemlerden geliyor. Dr., “Henüz yolun başındayız” dedi. Seiffert.